ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 2013 -
ΜΝΗΜΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΔΕΡΚΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
Την Κυριακή 9 Ιουνίου 2013 ο Σύλλογος Προστασιας Υγείας και Περιβάλλοντος της περιοχής του Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσης γιόρτασε την παγκόσμια ημέρα του Περιβάλλοντος.
 |
| Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας μπροστά στον ανδριάντα του Μητροπολίτου Δέρκων Γρηγορίου |
Για τον εορτασμό αυτό συνεργάσθηκε με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μοίρα - Ζουμπάτας Πατρών "Η ΘΑΝΑ" και διοργάνωσαν από κοινού εορταστική εκδήλωση στην οποία αφ' ενός μεν εορτάσθηκε η παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος, αφ' ετέρου δε τιμήθηκε όπως κάθε χρόνο και η μνήμη του Εθνομάρτυρα Γρηγορίου Μητροπολίτου Δέρκων, καταγομένου από τη Ζουμπάτα Πατρών.
Οι εκδηλώσεις έγιναν στο γραφικό Εκκλησάκι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην περιοχή της Ζουμπάτας Πατρών και μέσα σ' ενα ειδυλιακό περιβάλλον της νερομάνας της περιοχής και κάτω από πανύψηλα και σκιερά πλατάνια.
 |
| Από τη θεία Λειτουργία |
Στην Θεία Λειτουργία που τελέσθηκε, προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, ο οποίος συμμετέχει ενεργά και ευλογεί τις ενέργειες του Συλλόγου "Προστασίας Υγείας και Περιβάλλοντος" αλλά και είναι αυτός που καθιέρωσε να τελείται κάθε χρόνο την άνοιξη Θεία Λειτουργία και μνημόσυνο του αοιδήμου Εθνομάρτυρα Γρηγορίου στη Ζουμπάτα και κατόπιν να τελείται και επιμνημόσυνος δέησις επί της προτομής του.
Στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία έλαβαν μέρος ο Αρχιμ. π. Γερβάσιος Παρακεντές, ο πρωτοπρεσβ. π. Κων/νος Γκοτσόπουλος, ο Πρωτοπρεσβ. π. Δημήτριος Παπαγεωργίου, ο Πρωτοπρεσβ. π. Ανδρέας Γεωργακόπουλος, και ο εφημέριος της ενορίας του Μοίρα π. Νικόλαος Βγενόπουλος, οι Διάκοινοι π. Ιερόθεος Ανδρουτσόπουλος και Κων/νος Διαμαντής. Έψαλλε ο κ. Ιωάννης Κόττορος, πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πατρών και Δ/ντής του Εκκλησ. Λυκείου Πατρών μαζί με τον αρχιδιάκονο π. Σεραφείμ Αργυρόπουλο.
 |
| Η επιμνημόσυνη δέησις |
Στην εμνευσμένη ομιλία του ο Σεβασμιώ- τατος Μητροπολίτης μας ανεφέρθη στην φωτισμένη αλλά και δυναμική μορφή του Εθνομάρτυρα Ιεράρχη. Μεταξύ άλλων ανέφερε ο Σεβασμιώτατος ότι η έρημη σήμερα Ζουμπάτα κάποτε έσφιζε από ζωή όπως και τόσα άλλα χωριά της πατρίδος μας. Αυτό το έρημο σήμερα μέρος ήταν η πατρίδα ενός μεγάλου ήρωα και Εθνομάρτυρα, του Γρηγορίου Μητροπολίτου Δέρκων.
Γεννήθηκε το 1750, τον πατέρα του τον έλεγαν Κανέλλο και τη μητέρα του Μαλάμω. Από μικρός ήταν ατίθασος και η γονείς του τον έστειλαν να μάθει γράμματα σ' ένα θείο του μοναχό στο μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου Φίλια Καλαβρύτων. Εκεί εκάρη μοναχός και πήρε το όνομα Γρηγόριος. Περέμεινε εκεί ένα μικρό χρονικό διάστημα, αλλά ο τόπος δεν τον βαστούσε. Ήταν πλασμένος για μεγαλύτερα πράγματα. Φεύγει από εκεί και πηγαίνει στη Μονή Τιμίου Προδρόμου στη Δημητσάνα όπου εκαλλλιεργούντο τα γράμματα, κατόπιν πηγαίνει στο Ναύπλιο και από εκεί στην Κων/πολη και φοιτεί στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Η μόρφωσή του, το ήθος και τα φυσικά του χαρίσματα έκαμαν τον Πατριάρχη Σωφρόνιο να τον χειροτονήσει σε ηλικία 25 ετών Μητροπολίτη Λακεδαιμονίας. Εκεί αναπτύσσει πολύ μεγάλη εθνική δράση, βοηθώντας τους κλέφτες και ιδιαίτερα τον περίφημο αρχικλέφτη Ζαχαριά. Τον συλλαμβάνουν οι Τούρκοι, τον φυλακίζουν και τελικά κατόρθωσε να δραπετεύσει μεταβαίνοντας στην Κων/πολη, όπου πέτυχε και την ανάκληση του πασά της Πελοποννήσου.
Το Πατριαρχείο γνωρίζοντας ότι δεν μπορεί πλέον να επιστρέψει στην Πελοπόννησο, τον διορίζει Μητροπολίτη Βιδινίου, όπου παρέμεινε για αρκετά χρόνια. Και εκεί η εθνική του δράση συνεχίζεται, συνδέεται με το πασά Πασβάνογλου και τον ωθεί να επαναστατήσει κατά του Σουλτάνου. Αποτυγχάνει το κίνημα και οι Τούρκοι προσπαθούν να τον συλλάβουν. Τους διέφυγε, όπως αναφέρεται, τρέχοντας με το άλογό του και σαν άριστος ιππέας.
Ο Γρηγόριος επανέρχεται στην Κων/πολη και ο Πατριάρχης Καλλίνικος ο Ε΄ (1801-1806 και 188-1809) τον τοποθετεί στην Ιερά Μητρόπολη Δέρκων. Εκεί αναπτύσσει πάλι εθνική δράση, γίνεται από τους πρώτους Φιλικούς και προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Εκκλησία και το Έθνος. Το σπίτι του είναι η εστία των Φιλικών. Εκεί ορκίστηκαν πολλοί Κωνσταντινουπολίτες Φιλικοί. Όταν έγινε πατριάρχης ο Γρηγόριος ο Ε΄ τον είχε έμπιστο σύμβουλό του.
Με την κηρυξη της Ελληνικής Επανάστασης στη Μολδοβλαχία από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο Σουλτάνος απαιτεί από τον Πατριάρχη να του στείλει για σηζητήσεις και 5 μέλη της Ιεράς Συνόδου και οπωσδήποτε και τον Δέρκων Γρηγόριο (9 Μαρτίου 1821), τους οποίους και φυλακίζει. Συγκρατούμενοί του ήσαν καοι Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Τυρνάβου Ιωαννίκιος και Ανδριανουπόλεως Δωρόθεος.
Μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επαναστάσεως στην Πελοπόννησο (23-25 Μαρτίου 1821) και τα πολεμικά γεγονότα που ακολούθησαν, διατάχθηκε η θανάτωση των φυλακισμένων Ιεραρχών. Οι Μητροπολίτες Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Τυρνάβου Ιωαννίκιος και Αδριανουπόλεως Δωρόθεος απαγχονίστηκαν στο Αρναούτκιο, ενώ για τον Γρηγόριο η αγχόνη είχε στηθεί στην αυλή του σπιτιού του στα Θεραπειά της Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Γρηγόριος, πριν την κρεμάλα, προσευχήθηκε, ευλόγησε τη θηλειά της αγχόνης του, έδωσε κλωτσιά στον Τούρκο δήμιο πέρασε μόνος του το σχοινί στον τράχηλο του, κάνοντας το σημείο του Σταυρού και έτσι τελείωσε την επίγεια ζωή του ο μάρτυρας αυτός του Χριστού και του Γένους, ο Μέγας Δέρκων Γρηγόριος, την 3η Ιουνίου 1821. Εξ άλλου πριν από λίγο καιρό, στις 10 Απριλίου του 1821, ανήμερα το πάσχα, οι Τούρκοι είχανκρεμάσει από την πύλη του Πατριαρχείου και τον Πατριάρχη τον Άγιο Γρηγόριο τον Ε΄.
Γεννήθηκε το 1750, τον πατέρα του τον έλεγαν Κανέλλο και τη μητέρα του Μαλάμω. Από μικρός ήταν ατίθασος και η γονείς του τον έστειλαν να μάθει γράμματα σ' ένα θείο του μοναχό στο μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου Φίλια Καλαβρύτων. Εκεί εκάρη μοναχός και πήρε το όνομα Γρηγόριος. Περέμεινε εκεί ένα μικρό χρονικό διάστημα, αλλά ο τόπος δεν τον βαστούσε. Ήταν πλασμένος για μεγαλύτερα πράγματα. Φεύγει από εκεί και πηγαίνει στη Μονή Τιμίου Προδρόμου στη Δημητσάνα όπου εκαλλλιεργούντο τα γράμματα, κατόπιν πηγαίνει στο Ναύπλιο και από εκεί στην Κων/πολη και φοιτεί στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Η μόρφωσή του, το ήθος και τα φυσικά του χαρίσματα έκαμαν τον Πατριάρχη Σωφρόνιο να τον χειροτονήσει σε ηλικία 25 ετών Μητροπολίτη Λακεδαιμονίας. Εκεί αναπτύσσει πολύ μεγάλη εθνική δράση, βοηθώντας τους κλέφτες και ιδιαίτερα τον περίφημο αρχικλέφτη Ζαχαριά. Τον συλλαμβάνουν οι Τούρκοι, τον φυλακίζουν και τελικά κατόρθωσε να δραπετεύσει μεταβαίνοντας στην Κων/πολη, όπου πέτυχε και την ανάκληση του πασά της Πελοποννήσου.
 |
| Με το χορευτικό του Σουλίου πάνω από τα νερά της Ζουμπάτας |
Το Πατριαρχείο γνωρίζοντας ότι δεν μπορεί πλέον να επιστρέψει στην Πελοπόννησο, τον διορίζει Μητροπολίτη Βιδινίου, όπου παρέμεινε για αρκετά χρόνια. Και εκεί η εθνική του δράση συνεχίζεται, συνδέεται με το πασά Πασβάνογλου και τον ωθεί να επαναστατήσει κατά του Σουλτάνου. Αποτυγχάνει το κίνημα και οι Τούρκοι προσπαθούν να τον συλλάβουν. Τους διέφυγε, όπως αναφέρεται, τρέχοντας με το άλογό του και σαν άριστος ιππέας.
Ο Γρηγόριος επανέρχεται στην Κων/πολη και ο Πατριάρχης Καλλίνικος ο Ε΄ (1801-1806 και 188-1809) τον τοποθετεί στην Ιερά Μητρόπολη Δέρκων. Εκεί αναπτύσσει πάλι εθνική δράση, γίνεται από τους πρώτους Φιλικούς και προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Εκκλησία και το Έθνος. Το σπίτι του είναι η εστία των Φιλικών. Εκεί ορκίστηκαν πολλοί Κωνσταντινουπολίτες Φιλικοί. Όταν έγινε πατριάρχης ο Γρηγόριος ο Ε΄ τον είχε έμπιστο σύμβουλό του.
 |
| Μετά τον Εκκλησιασμό πορεία προς την προτομή για την επιμνημόσυνη δέηση |
Με την κηρυξη της Ελληνικής Επανάστασης στη Μολδοβλαχία από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο Σουλτάνος απαιτεί από τον Πατριάρχη να του στείλει για σηζητήσεις και 5 μέλη της Ιεράς Συνόδου και οπωσδήποτε και τον Δέρκων Γρηγόριο (9 Μαρτίου 1821), τους οποίους και φυλακίζει. Συγκρατούμενοί του ήσαν καοι Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Τυρνάβου Ιωαννίκιος και Ανδριανουπόλεως Δωρόθεος.
Μετά την έκρηξη της Ελληνικής Επαναστάσεως στην Πελοπόννησο (23-25 Μαρτίου 1821) και τα πολεμικά γεγονότα που ακολούθησαν, διατάχθηκε η θανάτωση των φυλακισμένων Ιεραρχών. Οι Μητροπολίτες Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Τυρνάβου Ιωαννίκιος και Αδριανουπόλεως Δωρόθεος απαγχονίστηκαν στο Αρναούτκιο, ενώ για τον Γρηγόριο η αγχόνη είχε στηθεί στην αυλή του σπιτιού του στα Θεραπειά της Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Γρηγόριος, πριν την κρεμάλα, προσευχήθηκε, ευλόγησε τη θηλειά της αγχόνης του, έδωσε κλωτσιά στον Τούρκο δήμιο πέρασε μόνος του το σχοινί στον τράχηλο του, κάνοντας το σημείο του Σταυρού και έτσι τελείωσε την επίγεια ζωή του ο μάρτυρας αυτός του Χριστού και του Γένους, ο Μέγας Δέρκων Γρηγόριος, την 3η Ιουνίου 1821. Εξ άλλου πριν από λίγο καιρό, στις 10 Απριλίου του 1821, ανήμερα το πάσχα, οι Τούρκοι είχανκρεμάσει από την πύλη του Πατριαρχείου και τον Πατριάρχη τον Άγιο Γρηγόριο τον Ε΄.
